Veelgestelde vragen

Ontdek het op: https://www.ecopower.be/groene-stroom/dossier-windenergie !

Als vereniging van Vlaamse burgercoöperaties voor energie vragen wij maar één ding: rechtstreekse toegang tot de beschikbare hernieuwbare energiebronnen in onze omgeving. Dat is de normaalste zaak van de wereld: de zon schijnt voor iedereen, net zoals de wind waait voor groot en klein, arm en rijk. Onze natuurlijke rijkdommen zijn een gemeenschappelijk goed waar de lokale gemeenschap vruchten van kan plukken. Niet enkel financieel, ook sociaal en ecologisch. Burgercoöperaties voor energie bevorderen lokale cohesie en vergroten het engagement van burgers in de noodzakelijke energietransitie. Die is enkel haalbaar als ook gewone mensen op een faire en betaalbare kunnen deelnemen.

Wind en zon zijn lokale natuurlijke rijkdommen, ons land voorziet met art.714 van het burgerlijk wetboek gelijk gebruiksrecht voor alle burgers. Een deel van de omgevingsenergie dient dan ook gereserveerd voor energietransitie door de lokale gemeenschap.

We vragen om decretaal vast te leggen dat bij de ontwikkeling van windenergie een participatieplan dient opgesteld te worden dat tot stand komt in overleg met de lokale gemeenschap. Het participatieplan maakt deel uit van het omgevingsvergunningsdossier. Om de lokale energietransitie mee vorm te kunnen geven, creëert Europa een ‘level playing field’ voor initiatieven van burgers en lokale overheden met de definitie van ‘energiegemeenschappen’. Burgerenergiecoöperaties zijn per definitie energiegemeenschappen, omdat ze via de ICA-definitie en -principes voldoen aan de definities van EnergieGemeenschappen van Burgers en Hernieuwbare EnergieGemeenschappen.

Voorbeeld hierin is het Nederlandse klimaatakkoord dat resoluut kiest voor een energietransitie mét lokaal draagvlak en mét burgerparticipatie. Het Nederlandse klimaatakkoord voorziet tot 50% burgerparticipatie bij onshore wind- en zonprojecten. Enerzijds door de verplichting voor ontwikkelaars tot het opstellen van een participatieplan op maat van de lokale gemeenschap, anderzijds door de goedkeuring ervan door de lokale gemeenschap als voorwaarde voor het indienen van een vergunningsaanvraag.

Het oogsten van wind komt toe aan de gemeenschap, want de wind waait voor iedereen! Daartoe richten gemeenschappen coöperaties op die democratisch en collectief het bedrijf runnen dat de wind oogst, de energie verdelen onder de leden en de winsten bestemmen voor de lokale gemeenschap en de coöperanten.

Argumenten voor coöperatieve windprojecten: duurzaam beheer van natuurlijke rijkdom, CO₂-mitigatie, activatie slapend spaargeld van gezinnen in strijd tegen klimaatverandering, kringloopeconomie, welvaartsverdeling, democratische betrokkenheid en maatschappelijke participatie.

Het is dus van groot belang dat de windturbines die er komen eigendom van de burger zijn. Coöperatieve windturbines dus. Want de wind waait voor iedereen!

Heel eenvoudig: energie in burgerhanden! Via energiecoöperaties zijn mensen zelf eigenaar van zonnepanelen en windturbines. Zo produceren ze hun eigen lokale duurzame energie, die ze vervolgens met elkaar delen.

Maar burgerenergie is veel meer. Het is ook een beweging van mensen die samen streven naar een eerlijk, onafhankelijk, niet-commercieel, lokaal en duurzaam energiesysteem. Om dat te bereiken werken ze tal van diensten uit om energie te besparen, woningen energiezuinig te maken, onze mobiliteit te verduurzamen, …

Via burgercoöperaties voor hernieuwbare energie (REScoops) kan je investeren in de productie van lokale hernieuwbare elektriciteit. Bij heel wat REScoops kan je de geproduceerde elektriciteit ook thuis verbruiken.

Maar het aanbod is veel breder: denk aan elektrische deelwagens, een coöperatief platform om je energiegebruik veilig en gratis op te volgen, groepsaankopen voor zonnepanelen, de ontwikkeling van warmtenetten, …

Neem een kijkje op de interactieve kaart om alle REScoops en hun projecten te ontdekken.

1. Investeer mee
   Op heel wat Belgische spaarboekjes staat slapend kapitaal. Er wordt weinig of geen interest op gegeven en het is vaak moeilijk te achterhalen waarvoor de financiële instelling jouw geld precies gebruikt. De meeste banken investeren nog in fossiele brandstoffen en andere projecten die ons klimaat schaden.Via een burgercoöperatie voor hernieuwbare energie kan je je spaargeld investeren in de lokale duurzame economie en mee het verschil maken voor een gezonder klimaat en eerlijkere energievoorzieningen.
2. Engageer je
   Veel REScoops werken met vrijwilligers. Heb je technische kennis van energie? Kan je glashelder, digitaal en positief communiceren? Wil je je engageren in het bestuur? Zoek op de kaart een initiatief in je buurt en neem contact op. Wie weet leg jij binnenkort wel mee zonnepanelen op het dak van het zwembad in je buurt.
3. Werk samen
   Ben je een commerciële ontwikkelaar van hernieuwbare energie? Ben je een lokale ambtenaar bevoegd voor milieu, energie, klimaat of participatie? Heb je een bedrijf dat graag duurzaam wil ondernemen? Zit je in het oudercomité van een school en wil je inzetten op een gezonde toekomst voor de kinderen? Neem contact op met een energiecoöperatie in je buurt en kijk waar je kan samenwerken voor het ontwikkelen van nieuwe projecten en het creëren van draagvlak en lokale participatie. De Vlaamse burgercoöperaties reiken je de hand!

In energieland zien mensen vaak door de bomen het bos niet meer. Welke elektriciteit is er nu groen en welke niet? Wie maakt de stroom die ik thuis verbruik? En waar komt die stroom vandaan? Wie wordt er rijk van mijn energiefactuur?

Allemaal moeilijke vragen… met één makkelijk antwoord: kies voor groene burgerstroom! Je investeert mee in een energieproject in je buurt – bijvoorbeeld zonnepanelen of een windturbine – door lid te worden van een burgercoöperatie.

Heeft de coöperatie van je keuze een overeenkomst met coöperatieve stroomleverancier Ecopower, dan kan je de stroom van jouw project ook thuis verbruiken door klant te worden van Ecopower. Hier lees je er alles over.

Op burgerenergie.be zetten de Vlaamse burgerinitiatieven voor hernieuwbare energie (REScoops) hun projecten en diensten in de kijker. Veel mensen zijn op zoek naar wat ze nu zelf kunnen doen voor het klimaat. Op straat komen voor een beter klimaatbeleid, minder vlees eten, kiezen voor lokale producten, weerstaan aan de fast fashion, … Ook inzake energie kan jij mee het verschil maken, door te kiezen voor burgerenergie! Op burgerenergie.be bundelen we alle projecten op een interactieve kaart. Zo kom je snel en makkelijk terecht bij de burgercoöperatie in jouw buurt.

Een REScoop (Renewable Energy Sources Cooperative) is een burgercoöperatie voor hernieuwbare energie. Een initiatief van burgers die zich verenigen om zich samen in te zetten voor een duurzame en inclusieve energietransitie.

REScoops werken volgens de zeven internationale coöperatieve principes en plaatsen maatschappelijke en ecologische winst boven financiële.

Wie investeert via een REScoop wordt mede-eigenaar van de projecten van de coöperatie én kan gebruik maken van de dienstverlening. Dat is een belangrijk verschil met andere energie-initiatieven die investeringsproducten aanbieden waarbij de inzet louter financieel is.

REScoops werken samen waar nodig en mogelijk. Ze zijn verenigd in de Vlaamse koepel REScoop Vlaanderen, initiatiefnemer van de website burgerenergie.be. Op Europees niveau bundelen de burgercoöperaties voor hernieuwbare energie zich in REScoop Europa.

Een coöperatie is “… een autonome organisatie van personen die zich vrijwillig verenigen om hun gemeenschappelijke economische, sociale en culturele behoeften en ambities te behartigen door middel van een onderneming waarvan ze samen eigenaar zijn en die ze democratisch controleren” (definitie van de Internationale Coöperatieve Alliantie).

Bij coöperatief ondernemen draait het om samen ondernemen, samen verantwoordelijkheid nemen en samen de meerwaarde delen. Het coöperatieve gedachtegoed rust op drie fundamenten:

• Samen ondernemen: de coöperatie vertrekt vanuit een gemeenschappelijke behoefte en het verlangen van mensen om via het samen ondernemen te komen tot de invulling ervan.
• Eigenaarschap: de coöperatie kent geen puur winstbejag bij haar leden, die samen eigenaar zijn van hun coöperatie. Met andere woorden, een coöperatie streeft niet naar winstmaximalisatie maar naar doelmaximalisatie.
• Autonomie en zeggenschap: de coöperatie is autonoom en het beheer van de coöperatie gebeurt op een democratische manier.

Bron: cooperatiefvlaanderen.be

REScoops zijn Renewable Energy Sources Cooperatives, burgerinitiatieven voor hernieuwbare energie. Wat bindt hen? Ze werken volgens de ICA-principes, de principes van de Internationale Coöperatieve Alliantie.

Uit de ICA-definitie van een coöperatie werden 7 ICA-principes gedestilleerd die al meer dan 100 jaar hun nut bewijzen voor de samenleving. Wereldwijd, en in toenemende mate ook in Vlaanderen, vormen deze 7 ICA-principes het richtsnoer voor coöperaties. Deze principes zijn geen theoretische concepten. Integendeel: ze zijn gegroeid uit jarenlange ‘goede coöperatieve praktijken’ en ze vormen het DNA van de coöperatie. Maar coöperaties zijn levende organismen die zich voortdurend aanpassen aan hun maatschappelijke context. Het is dus logisch dat ook hun erfelijk materiaal zich gestaag aanpast aan hun omgeving. Een coöperatie die deze ethische maatstaven van coöperatief ondernemen hanteert, is dus drager van een internationaal gedeelde coöperatieve identiteit.

1. Vrijwillig en open lidmaatschap
2. Democratische controle door de leden
3. Economische participatie vanwege de leden
4. Autonomie en onafhankelijkheid
5. Onderwijs, vorming en informatieverstrekking
6. Samenwerking tussen coöperaties
7. Aandacht voor de gemeenschap

Bron: coöperatiefvlaanderen.be